Kiedy odbiorca otrzyma mój przelew?

Kiedy odbiorca otrzyma mój przelew?

Z

darza się, iż czasami zlecamy przelew na ostatnią chwilę. Zastanawiamy się wówczas, czy zdąży on dotrzeć do odbiorcy na czas. Można to sprawdzić spoglądając do terminarza sesji rozliczeniowych banków.

Jeśli zlecamy przelew do tego samego banku, w którym posiadamy swój rachunek bankowy, środki pojawiają się natychmiast na koncie odbiorcy. Nie ma żadnego problemu, ponieważ transakcje wewnętrzne dokonywane są w czasie rzeczywistym.  Jednak co się dzieje jeśli nasz odbiorca posiada konto w innym banku? Tutaj procedura jest trochę bardziej złożona. Wyjaśnijmy sobie na czym to polega[1]. J

Rozliczenia międzybankowe w Polsce są dokonywane za pomocą systemu ELIXIR, który funkcjonuje w ramach Krajowej Izby Rozliczeniowej.  System ten nie działa w czasie rzeczywistym, tylko opiera się o sesje rozliczeniowe. Zbierane i wymieniane są za jego pośrednictwem informacje o poleceniach przelewu.   Przelewy odbywają się w dwóch sesjach: wychodzącej i przychodzącej. Warto wspomnieć, iż w weekendy oraz dni wolne transakcje nie są realizowane.  KIR ustaliła harmonogram sesji, który został przedstawiony w poniższej tabeli.

Harmonogram sesji rozliczeniowych ELIXIR
Sesja	Otwarcie wejścia – od której banki mogą składać zlecenia?	Zamknięcie wejścia – do której banki mogą składać zlecenia?		Początek sesji rozrachunkowej w NBP	Koniec sesji rozrachunkowej w NBP i przekazanie wyników do banków
I	16:00 (D-1)	09:30 (D)		10:30 (D)	11:00 (D)
II	09:30 (D)	13:30 (D)		14:30 (D)	15:00 (D)
III	13:30 (D)	16:00 (D)		17:00 (D)	17:30 (D)
I – sesja poranna II – sesja popołudniowa  III – sesja wieczorna			D – dany dzień D-1 – dzień poprzedni
Źródło: opracowanie na podstawie danych Krajowej Izby Rozliczeniowej, http://kir.com.pl/main.php?p=harmonogram-sesji, [dostęp 145.11.2013] oraz artykułu Kiedy dojdzie mój przelew?, Kisiel Michał, Bankier.pl, http://www.bankier.pl/wiadomosc/Kiedy-dojdzie-moj-przelew-2284168.html, [dostęp 15.11.2013].

Znamy harmonogram, ale teraz pojawia się pytanie jak to właściwie działa?

Ogólny schemat realizacji zleconego przelewu, przygotowany przez Krajową Izbę Rozliczeniową, wygląda następująco.

Źródło: Krajowa Izba Rozliczeniowa, http://kir.com.pl/main.php?p=4499, [dostęp 15.11.2013].

Schemat obsługi realizacji polecenia przelewu:

Źródło: opracowanie na podstawie artykułu Sesje Elixir, eGospodarka.pl, http://www.finanse.egospodarka.pl/banki/sesje-elixir, [dostęp 15.11.2013].

Spójrzmy na przykład. Dłużnik zleca dokonanie przelewu swojemu bankowi, załóżmy o godzinie 11:20. Transakcja zostanie więc rozliczona w ramach drugiej sesji ELIXIR o godzinie 13:30. Następnie o godzinie 14:30 dane zostają przetworzone podczas sesji rozrachunkowej w NBP. W konsekwencji pieniądze pojawią się na koncie odbiorcy najpóźniej do godziny 15:00[2]. Wydaje się proste, prawda? W rzeczywistości jest jednak trochę inaczej, ponieważ banki zazwyczaj nie trzymają się sztywnych wytycznych KIR.  Same ustalają terminy przyjmowania zleceń oraz księgowania płatności przychodzących.

Nie wygląda to jednak tak, że bank każdą transakcję przesyła osobno do KIR, która następnie trafia do banku odbiorcy.  Zlecone przelewy są gromadzone i wysłane zbiorowo w ramach określonej sesji.  Wówczas banki wysyłają zlecone przelewy do rozliczenia oraz odbierają przelewy na rzecz swoich klientów. Posłużmy się przykładem.

	Wychodzące			Przychodzące
Bank X	9:30	12:30	15:00	10:30	13:30	16:00
Bank Y	8:00	11:15	14:30	9:30	13:00	16:30

Źródło: opracowanie własne

O godzinie 10:20 z konta w Banku X zlecono przelew do Banku Y. Przelew ten zostanie przesłany do KIR w ramach drugiej sesji wychodzącej z Banku X (o 12:30). Dopiero od godziny 14:30  KIR będzie przetwarzać ten przelew (wynika to z harmonogramu KIR). Przelew będzie gotowy „do odbioru” przez Bank Y o godzinie 15:00. Ponieważ sesja przychodząca odbywa się w tym banku o godzinie 16:30 (wówczas bank „odbierze” pieniądze dla klienta), środki pojawią się na rachunku odbiorcy po kilku minutach najpóźniej do godziny 17:00[3].

Jeśli jednak komuś bardzo zależy, aby dokonać przelewu natychmiast istnieje możliwość ze skorzystania z systemu SORBNET. Standardowo jest on przeznaczony dla transakcji o wysokich wartościach (powyżej 1 mln zł).  Operacje są dokonywane w czasie rzeczywistym, jednak usługa taka jest bardzo droga (koszt ok. 40 zł)[4]. 

Można też skorzystać z tańszej opcji, jaką są przelewy ekspresowe. Ich koszt to ok 1-10 zł, w zależności od banku. Pieniądze trafiają na rachunek odbiorcy w ciągu kilkunastu minut[5].

Godziny Elixir można sprawdzić np. tutaj
http://sesjebankowe.pl/elixir.html

---

[1] Fidziński Mikołaj, Czas realizacji przelewu – jak długo trzeba czekać na pieniądze?, di.com.pl, http://di.com.pl/news/41613,0,Czas_realizacji_przelewu_-_jak_dlugo_trzeba_czekac_na_pieniadze.html, [dostęp 15.11.2013].

[2] Kisiel Michał, Kiedy dojdzie mój przelew?, Bankier.pl, http://www.bankier.pl/wiadomosc/Kiedy-dojdzie-moj-przelew-2284168.html, [dostęp 15.11.2013].

[3] Fidziński Mikołaj, Czas realizacji przelewu – jak długo trzeba czekać na pieniądze?, di.com.pl, http://di.com.pl/news/41613,0,Czas_realizacji_przelewu_-_jak_dlugo_trzeba_czekac_na_pieniadze.html, [dostęp 15.11.2013].

[4] Jak wyżej.

[5] Jak wyżej